{
    "title": "Parmak İzi",
    "image": "https://www.parmak.gen.tr/images/parmak-izi.jpg",
    "date": "19.01.2024 14:37:22",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Parmak izi,</b> herkeste farklı olan bir yapıdır. Parmak uçlarında çeşitli desenlerden oluşan ince çizgileri ve kıvrımları içeren parmak izi, her insanda farklı olur. Tek yumurta ikizlerinde bile aynı olmaz. 19. Yüzyıldaki en önemli bilim adamları arasında gösterilen Francis Galton, insanlarda yaşın ilerlemesi nedeniyle oluşan cilt kırışıklığına rağmen, parmak izinin insanın yaşamı boyunca hiç değişmediğini tespit etmiştir. Bu nedenle parmak izi herkeste farklı ve değişmez bir olgu olduğundan, kimlik tespitinde kesin sonuca ulaşılmasını sağlayan bir yöntemdir. Eğer parmak uçları pürüzsüz yüzeylere bastırılırsa, yüzeyde kalan izler parmak izi olarak tanımlanır. Suç araştırmalarında her şeyden önce, parmak izi tespiti yapılmaya çalışılır. Bu suçu işleyen kişinin kimliğinin tespit edilmesinde çok önemli bir ipucu sayılmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Parmak izinin kullanıldığı alanlar</b></div><div><br></div><div>ABD Washington şehrinde bulunan FBI Federal Soruşturma Bürosu oldukça geniş parmak izi koleksiyonuna sahip bir kurumdur. Hem suçluların hem de devlet işlerinde, orduda görevli olanların, yabancıların ve göçmen vatandaşların parmak izleri bu kurumda bulunmaktadır. İnsanların bir kısmı da bilincini kaybetme riskine karşı ya da kendi kimliğinin başkası tarafından kullanılmasına engel olmak amacıyla parmak izini aldırır.</div><div><br></div><div>Parmak izi aynı zamanda imza atamayan kişilerin kullandığı bir araçtır. Okur yazar olmayan kişiler parmak izi sayesinde yazılı onaylarını verebilmektedir. Ancak bunun resmi kurumlar gözetiminde alınması gerekir. Parmak basma denilen yöntemde kişiler parmak izlerini imza gibi onay yerine kullanmaktadır.</div><div><br></div><div>Dünyada pek çok ülkede suçlu tespiti sırasında parmak izi kullanılır. Kişilerin parmak izi alınırken, parmak uçlarındaki izin net olarak görünmesini sağlamak amacıyla baskı mürekkebine bastırılmış parmak uçları, ardından kâğıdın üzerine sıkıca bastırılır.</div><div><br></div><div><b>Parmak izinin tarihçesi</b></div><div><br></div><div>Parmak izinin önemini ilk olarak Çinlilerin binlerce yıl önce anladığı ve bu sistemi kullandığı hakkında bazı bilgiler bulunmaktadır. Ancak bunun hakkında henüz kesin bilgilere ulaşılmamıştır. Bu yöntemin günümüzde uygulanması daha yakın zamana denk gelmektedir. Edward Henry uzun yıllar çalışarak, parmak izini sınıflandıracak özel bir yöntem geliştirmiştir. Bu yöntem sayesinde parmak izleri kendi arasında gruplara ayrılmakta ve daha kolay saklanıp, bilgilere ulaşılmaktadır. Bu yöntem 1901 yılında Scotland Yard tarafından uygulanmaya başlanmış ve Galton Henry sistemi olarak tanımlanmıştır. Günümüzde dünyada pek çok ülkede bazı değişimler yapılarak, bu sistemden yararlanılmaktadır.</div><div><br></div><div>Edward Henry parmak izlerinin hepsini kement, kemer, karma ve sarmal şekilde kendi içlerinde 4 temel gruba ayrıldığını belirlemiştir. Bu gruplarda kendi içlerinde alt gruplara ayrılarak, yeniden sınıflandırılmaktadır. Böylece ortaya binlerce alt gruba ayrılmış, tasniflenmiş parmak izleri çıkarılmıştır. Bu yöntem aranan parmak izinin bulunmasını sadece birkaç dakikaya sığdırılmasını sağlamıştır.</div><div><br></div><div><b>Parmak izi tespiti</b></div><div><br></div><div>İnsanların sahip olduğu parmak izleri belirlenen 4 temel gruptan birine girer. Fakat bir parmak ucunun bıraktığı her iz diğer parmaktan farklı olur. Bunun sebebi insandan insana değişen parmak izinin, aynı insanın parmakları arasında da farklı olmasından kaynaklanır. Eğer parmak ucunda bulunan çizgiler büyüteçle incelenirse, her çizgide birbirine halka gibi bitişik olan küçük deliklerin bulunduğu görülür. Bu küçük deliklerin altında ter bezleri bulunmakta ve buradan ter dışarıya çıkmaktadır. Parmak ucu pürüzsüz bir yüzeyin üzerine bastırılırsa, bu küçük deliklerden ter zerrecikleri çıkmakta ve bunlar birleşerek parmak izini oluşturacak şekilde terle birlikte bir çizgi oluşturur. Bunu çıplak gözle fark etmek genellikle mümkün değildir. Bu nedenle suç işlenen yerde parmak izi araştırması yapıldığı zaman, izlerin bulunduğu yere fırça yardımıyla özel pudralar sürülür. Bu çalışma parmak izlerinin görünür hale gelmesini sağlar. Günümüzde teknoloji ilerlediğinden, parmak izlerini tespit etmek amacıyla lazer yöntemi kullanılmaya da başlanmıştır.</div><div>"
        }
    ]
}